W ostatnim czasie, jak być może pamiętacie, prowadziłam szkolenie dla nauczycieli na temat samoregulacji emocji przez młodych ludzi. Podczas tego wydarzenia miałam okazję rozmawiać z uczestnikami na wiele tematów, a jedną z refleksji chcę się z wami podzielić: uczniowie miewają trudności w rozpoznawaniu podstawowych stanów emocjonalnych u siebie, jak i u innych, a przez to trudniej jest im nawiązywać i utrzymywać satysfakcjonujące relacje międzyludzkie.
Gdzie upatrywać przyczyn?
Padło kilka wyjaśnień, między innymi fakt przebywania uczniów w domach podczas pandemii covidu, nadużywanie mediów społecznościowych, rozluźniające się relacje rodzinne… Przykłady można mnożyć, jednak najważniejsze jest wspieranie młodych ludzi w tym, aby rozumieli jak ważne jest kształtowanie umiejętności związanych z rozumieniem siebie i otoczenia, dzięki czemu będą prowadzić satysfakcjonujące życie pod kątem emocjonalnym i interpersonalnym.
Sposoby wspierające kształtowanie tych umiejętności to przede wszystkim metody oparte na zabawie, karty pracy, a co najważniejsze towarzyszenie, bycie emocjonalnie dostępnym oraz ROZMOWA. Ta właśnie rozmowa jest istotna nie tylko w nabywaniu umiejętności samoregulacji, ale również w kształtowaniu kompetencji komunikowania się z otoczeniem, przestrzegania zasad, asertywności czy rozwiązywania konfliktów. Myślę, że wielu z was tworzy pomoce, które będą użyteczne w tym kontekście, jak również poszukuje nowych, zawierających elementy niezbędne do prowadzenia jak najpełniejszej psychoedukacji w omówionym wyżej zakresie. Jeśli pamiętacie mój opis pierwszej pomocy z cyklu „MiJaMy Się”, to myślę, że ucieszy was fakt, że istnieje kontynuacja tej gry, będąca odpowiedzią na zapotrzebowanie na ciekawe pomoce terapeutyczne – a jest to „MiJaMy Się Kontakt”.
„MiJaMy Się Kontakt” dzięki utrzymaniu konwencji podróży w kosmosie, powoduje zaciekawienie młodych ludzi rozpoczynających rozgrywkę. Nasi (minimum) dwunastolatkowie wyruszają w odyseję kosmiczną, podczas której ich zadaniem będzie uczenie się szczególnych umiejętności: mocy, zabawy, wiedzy, szczerości, słów oraz emocji. Te supermoce będą ich amuletami wspierającymi w dotarciu do celu: nieustannego uświadamiania i przypominania sobie jak tworzyć dobre, skuteczne i trwałe relacje.
Amulet stworzony z Kart Szczerości otworzy młodych ludzi na uczciwe, oparte na szacunku rozmowy o tym co czują, czego potrzebują i jakie wartości są dla nich ważne. Bezpośrednie wyrażanie swoich przemyśleń oraz dzielenie się nimi z otoczeniem pomoże w utrzymywaniu jasnych granic. Jest to ważne nie tylko w życiu młodzieńczym, ale także w dorosłym, gdyż bycie autentycznym i czytelnym pozwala na tworzenie pełnych, odważnych relacji.
Amulet Kart Słów przypomina nam wagę istotności słów. Wypowiadane zdania mogą wspierać, leczyć i dodawać skrzydeł, jak również pozostawiać rany podobne do dziurek w sztachetach płotu z których ktoś wyjął gwoździe. Branie odpowiedzialności za wypowiadane słowa, kształtowanie świadomości ich znaczenia i przeformułowywanie komunikatu to cele, które możemy osiągać podczas korzystania z Kart Słów.
Jak wspomniałam wcześniej, umiejętność samoregulowania emocji jest jednym z kluczowych elementów, tworzących satysfakcjonujące życie wewnętrzne. Aby mogło mieć ono miejsce, warto na bieżąco wyrażać uczucia, które są udziałem w naszych codziennych, niekiedy bardzo wymagających, sytuacjach. Akceptacja emocji, danie im przestrzeni na wewnętrzne wybrzmienie i zewnętrzne wyrażenie (takie, które nie zrani nas i otoczenia) to klucz do budowania odporności psychicznej i rozumienia tego, co dla nas jest ważne. A amulet, który tworzą Karty Emocji, jest świetnym przewodnikiem po tym emocjonalnym świecie umysłu. Karty Wiem z kolei pozwolą nam wejść w świat wiedzy. Wiedzy o nas, wewnętrznych przekonaniach czy relacjach międzyludzkich. Tworzony przez nie amulet będzie zaczątkiem mądrości dotyczącej wielu ważnych sfer życia, o których nie myślimy zazwyczaj codziennie, a jakie warto brać pod uwagę.
Poczucie własnej wartości to konstrukt, który kształtowany jest już od momentu narodzin. W toku nabywania doświadczenia budujemy wiedzę na swój temat, tego, co przychodzi nam z łatwością oraz tego, co stanowi dla nas wyzwanie. Z różnych przyczyn nasza pewność siebie może pozostawać na stosunkowo niskim poziomie, szczególnie gdy zamiast do siebie z przeszłości (i do postępów, jakie w tym czasie poczyniliśmy), będziemy porównywać się do innych, będących w odmiennym momencie swojego życia. Jak zadbać o odpowiednią pewność siebie? Między innymi przez refleksję wywoływaną przez Karty Mocy.
Warto jeszcze wspomnieć, że w tym emocjonującym procesie poznawania siebie i budowania relacji ze współgraczami, możemy chwilami odpocząć przy tworzeniu amuletu składającego się z Kart Zabawy. Stanowią one nie tylko rozluźniający przerywnik, ale przede wszystkim umacniają kontakt w grupie, która spotkała się podczas rozgrywki.
I grupa ta nie musi być zespołem terapeutycznym, widzącym się co tydzień u psychologa lub psychoterapeuty. Fantastycznie jest, gdy graczami są członkowie rodziny, przyjaciele lub znajomi. „MiJaMy Się Kontakt” jest wspaniałym wsparciem do budowania (odbudowywania) kontaktów, które zostały nadszarpnięte przez pędzącą codzienność. Kiedy zasiądziemy razem do planszy, będziemy poruszać się po niej pionkami, odpowiadać na jedno wybrane pytanie, a ostatecznie kolekcjonować karty w celu wymiany na amulety, zyskamy nie tylko ciekawe zajęcie. Zyskamy też siebie.
A co zyskiwali moi uczniowie? Hmmm
– „Proszę Pani, musimy dokończyć grę, przecież pani obiecała!”
– „A ja jeszcze nie mam Amuletu Szczerości, więc tym bardziej zagrajmy!”
To jeden z krótkich dialogów z zajęć. Jak więc mogłabym nie wyciągać tej gry i nie dokańczać rozgrywki? Tym bardziej, że uczestnicy chętnie odpowiadali na swoje pytania, chcieli udzielać odpowiedzi na inne, a przede wszystkim być ze sobą. Obecność, życzliwe słuchanie i wspieranie przy powstałych dyskusjach to wartość dodana gry.
Od siebie dodam jeszcze, że uczestnicy mojego szkolenia byli bardzo zaciekawieni tą pomocą oraz faktem, że używanie nawet jednej talii kart może mieć wydźwięk terapeutyczny – wystarczy wprowadzić je jako element zajęć. W moim przypadku dobrze sprawdzają się Karty Słów, gdyż uczą dzieciaki szczerej komunikacji, prowadzonej w duchu szacunku, ale przede wszystkim budującej relacje z zacieśniającej kontakty.
Bo przecież o kontakt właśnie chodzi.
P.S. Zerknijcie koniecznie na zdjęcia, gdyż wiele mówią o estetyce i jakości gry – a pozostają one na wysokim poziomie. Składam ukłon autorom, gdyż dobranie tak trafnych i umiejętnych sformułowań musiało wymagać zaangażowania i czasu. Gratuluję!
A grę znajdziecie tutaj:
Klik!
