Mój wakacyjny czas wypełniało ostatnio czytanie książek. To hobby, które uznaję za szczególnie przydatne w pracy psychologa. Jednak nie tylko ono stanowi mój warsztat pracy. W szkole świetnie sprawdzają się gry planszowe. W zależności od specyfiki zajęć wykorzystuję różne ich rodzaje: dydaktyczne, logiczne, zręcznościowe, kooperacyjne i inne. Część z nich znajduje zastosowanie także w obszarze terapeutycznym. Jedną z nich na pewno znacie – to Dixit Rebela.
Dixit to piękna gra, która łączy uczestników w pełnej wyobraźni rozgrywce. Dzięki temu gracze mogą rozwijać swoją kreatywność, oryginalność w myśleniu. Często odnajdują drobne szczegóły, pokazują nieszablonowość w myśleniu, co pomaga w wygranej.
Celem jest tworzenie skojarzeń do jednej z wyciągniętych z talii kart. Robią to na zmianę uczestnicy gry. Kiedy jedna z osób wybierze już skojarzenie, na przykład „miasto”, pozostali mają za zadanie wybrać ze swoich kart taką, która będzie najlepiej pasować do tego słowa. Następnie wszyscy wykładają swoje karty, a zadaniem jest odnalezienie tej, która należy do autora danego skojarzenia. Jeśli zawodnikom uda się to zrobić, dostają punkty i przesuwają się po planszy, a jeśli nie – stoją w miejscu. Całą rozgrywkę wygrywa pierwszy pionek – króliczek na mecie.
Jednak ta gra ma o wiele większy potencjał, szczególnie terapeutyczny. Od kilku już lat wykorzystuję ją w inny sposób, niż tylko ten podany w instrukcji.
Najbardziej przydaje mi się podczas pierwszych spotkań z nastolatkami. Wiedząc, że już około 12 roku życia większość z nich wchodzi w stadium operacji formalnych, którego jednym z kryteriów jest myślenie abstrakcyjne, pomysł wykorzystania kart wydaje mi się szczególnie atrakcyjny. Przede wszystkim ze względu na formę: piękne, niejednoznaczne, kolorowe obrazy, które przywodzą na myśl mnóstwo skojarzeń. Poza tym mogą być bezpieczniejszą formą opowieści nastolatka niż odpowiadanie na bezpośrednie pytania lub karty pracy, gdyż umożliwiają wypowiadanie się nie wprost na tematy, które mogą być trudne, a mądrość dorosłego będzie polegać na tym, aby w odpowiedni sposób poprowadzić rozmowę (pamiętajmy, żeby samemu na głos nie interpretować tych obrazów, gdyż nasz uczeń może mieć kompletnie coś innego na myśli). Dobieramy więc tylko odpowiednie pytania i część spotkania jest już gotowa.
Na początku są to polecenia zapoznawcze (oczywiście po wprowadzeniu w temat używania tego narzędzia):„Wybierz 5 (10, 8, ile prowadzący zajęcia uważa za stosowne) kart, które opowiedzą mi coś o tobie: twoich zainteresowaniach, mocnych stronach, cechach charakteru”.
W kolejnych spotkaniach możemy zadawać pytania o nastrój lub co się działo w czasie kiedy nie widzieliśmy ucznia:„Wybierz kartę /karty symbolizujące twój obecny nastrój”
„Wybierz kartę /karty, które opowiedzą mi co się działo u ciebie w minionym czasie”
Karty te mogą również opowiadać/ opisywać ważne dla ucznia osoby:„Odpowiedz mi o mamie / tacie / przyjaciołach. Wybierz te karty, które twoim zdaniem by do nich pasowały”.
W zależności od posiadanej części (czyli od różnego rodzaju kart, zawartych w dodatkach do gry, a jest ich aż 8!) możemy dopytywać o sytuacje i o konkretne stany lub uczucia odczuwane podczas nich:„Wybierz karty, które kojarzą ci się z sytuacjami, które cię złoszczą / powodują strach, lęk / stres…”
Lub prosić o opowiedzenie swojej historii z przeszłości („Za pomocą kart pokaż mi swoje najfajniejsze wspomnienie”) lub preferowanej przyszłości („Wybierz te karty, które pokazują twoją wymarzoną przyszłość”).Możemy również mówić jakieś hasło, np miłość i prosić o dobranie do niej karty, albo na odwrót: losujemy kartę i do niej wymyślamy hasła.Sami widzicie, że opcji jest mnóstwo. Oprócz zajęć indywidualnych, stosowałam je podczas spotkań grupowych, wykorzystując niektóre z powyższych pytań, oraz dodając nowe, wykorzystując przy tym specyfikę i poziom zaangażowania grupy, na przykład:
„Wybierzcie karty, które symbolizują zalety osoby po waszej prawej stronie”„Wybierzcie karty, które wyrażają wasze emocje, o których chcecie opowiedzieć innym”„Wybierzcie karty symbolizujące atmosferę zajęć / jak się tu czujecie / czego oczekujcie od zajęć / co się u was ostatnio działo i możecie o tym opowiedzieć”I wiele, wiele innych.
Jak widzicie opcji jest mnóstwo, bo dzieciaków i ich historii też jest wiele. Wystarczy tylko chwila zastanowienia i dobranie tematu do życia ucznia / klienta.
